Aan de ligging van verscheidene kerkgebouwen, verborgen achter huizen, is te zien dat de Oud-Katholieke Kerk een schuilkerk is geweest. De Oud-Katholieke schuilkerk (als deel van een boerderij) in Krommenie is daarvan een voorbeeld. Achter de rustieke Zaanse gevel aan de Noorderhoofdstraat 131 gaat een kerk schuil die dateert uit het begin van de 17e eeuw.

Schuilkerken stammen uit de tijd van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Voordat die door de invasie van de Fransen in 1795 ter ziele ging, was de gereformeerde kerk de zogenaamde ‘officiële kerk’ in Nederland. Andere godsdiensten werden getolereerd, maar moesten zich van openbaar vertoon onthouden. Niet-gereformeerden kwamen bijeen in kerken die niet als zodanig herkenbaar waren. Dat waren de schuilkerken. In 1723 ontstond een scheuring in de Nederlandse katholieke gemeenschap tussen aanhangers van de kerk van Rome en die van het Utrechtse kapittel. De aanhangers van de laatste stroming stichtten de Oud-Katholieke kerk.